بایگانی برچسب برای: علی شهاب

فصل اول پادکست دوسیه اندیشکده هاتف

مقدمه

تولید و انتشار فصل اول پادکست دوسیه به اتمام رسید. به نظرم آمد حالا که در مقطع زمانی بین پایان انتشار فصل اول و شروع انتشار فصل دوم هستیم، یادداشتی بنویسم و نکاتی را توضیح دهم. بعضی از این نکات اشاره و واکنش به بازخوردهایی است که در طول این مدت از مخاطبان گوناگون گرفته‌ایم و بخش دیگر این نکات شاید گفت‌وگویی با خود محسوب شود؛ از این جهت که حالا که بخشی از مسیر را آمده‌ایم، بیشتر برایمان مشخص شده که دوسیه چیست و قرار است چه کند.

نه یک شنوندۀ صرف، بلکه یک شنوندۀ منتقد

فصل اول پادکست دوسیه صرفا یک تریبون ساده نیست. قرار نبود مهمان‌هایی بیایند و ما میکروفونی جلوی آن‌ها بگذاریم تا صدای آن‌ها را بشنویم و بروند. قصد ما این بود که مواضع این افراد را نقد کنیم، به پرسش بکشیم و حتی زیر سوال ببریم. از نظر ما این نکته از دو جهت حائز اهمیت است. جهت اول اینکه موضع دوسیه تا حدودی مشخص می‌شود: موضع دوسیه این نیست که مهمان‌های فصل اول حرف‌های درستی زده‌اند. من و دوستانم که در اندیشکدۀ هاتف مشغول مطالعه و پژوهش هستیم، شاید با بعضی از مهمان‌های فصل اول چیزی در حدود ۱۰ درصد هم اشتراک‌نظر نداشته باشیم.
جهت دوم که به دنبال جهت اول می‌آید این است که لیست مهمانان دوسیه، جهت‌گیری فکری ما را مشخص نمی‌کند. دعوت از یک مهمان به پادکست دوسیه به معنای تأیید مواضع او نیست، در نتیجه خواهش ما از مخاطب این است که ما را بر اساس لیست مهمانان مورد ارزیابی قرار ندهند، بلکه از طریق نوع دیالوگی که با این مهمانان برقرار کرده‌ایم و قوت و قدرت چالش‌های نظری که در مقابل آنها قرار دادیم ارزیابی کنند.

ادامه مطلب
روان‌شناسی موفقیت یا روان‌شناسی زرد؟

در اپیزود سوم پادکست دوسیه، روان‌شناسان موفقیت، روشنفکران، روحانیون و سلبریتی‌ها به‌عنوان چهار گروه دارای مرجعیت فکری و فرهنگی برای بخشی از ایرانیان امروز معرفی شدند و از بین آن‌ها قشر مورد هدف روان‌شناسان موفقیت بودند. به نظر می‌رسد این گروه امروزه به شکل گسترده‌ای در تمامی حوزه‌های زندگی شامل مدرسه، دانشگاه، ارتش، روابط عاطفی و جنسی و… نفوذ کرده و موثر هستند. مردم به وفور به آنان مراجعه کرده و در مورد حساس‌ترین مسائل زندگی‌شان از آنان نظرخواهی می‌کنند. در حالی که می‌توان پرسید آیا این قشر در این حدی که مورد توجه واقع شده‌اند قادر به بهبود اوضاع و حل مشکلات هستند؟ به علاوه این میزان از اقبال امروز ایرانیان به روان‌شناسان امری است که در دهۀ قبل به وضوح بسیار کمتر بوده. پس به منظور فهم بهتر چگونگی و چرایی این پدیدۀ نسبتا نو یعنی تاثیر و مرجعیت بالای روان‌شناسان موفقیت دکتر علی شهاب ، نماینده‌ای از جامعۀ روان‌شناسان، میهمان این اپیزود پادکست دوسیه بود و با وی گفت‌وگو شد.

سوالات اصلی که کل گفت‌وگو پیرامون آن‌ها شکل گرفتند عبارت از موارد زیر هستند:

  • آیا روان‌شناسی در ایرانِ امروز نفوذ بیشتری نسبت به گذشته پیدا کرده است و روان‌شناسان مرجعیت فکری و فرهنگی برای جامعۀ ایران دارند؟
  • آیا روان‌شناسی فردگرا است یا خیر؟ اگر هست آیا این فردگرایی اشکالی بر آن است یا خیر؟
  • آیا می‌توان این پدیده را روان‌شناسی جریان غالب در نظر گرفت که مجموعه‌ای از آموزه‌های مشخص از طریق آموزش به دانشجویان منتقل می‌شوند؟
  • آیا روان‌شناسی علم است و اگر علم است به چه معناست؟ یعنی کدام ویژگی روان‌شناسی باعث می‌شود علمی شود و روان‌شناسی زرد چه ویژگی‌هایی ندارد که باعث می‌شود علمی نباشد؟ آیا روان‌شناسی هم قوانینی ماندن آنچه در علم فیزیک مطرح می‌شود دارد؟ اگر نه چرا؟
  • اگر روان‌شناسی اثربخش‌تر از روش‌های دیگر (روش‌های رقیب) است، پس چرا یک عده از جامعه دنبال آن روش‌ها رفته و دنبال روان‌شناسی نمی‌روند؟ آیا فقط در کشور ما به سراغ راه‌های زرد غیر روان‌شناسی می‌روند؟
ادامه مطلب