نئولیبرالیسم چیست؟ و چرا تا این اندازه صحبت از آن بر سر زبان‌ها است؟

مقدمه

نئولیبرالیسم اصطلاحی است که در سال‌های اخیر به‌شدت بر سر زبان‌ها است. از فضای دانشگاهی و مقالات علمی گرفته تا فضای رسانه‌ای و سیاسی این اصطلاح را به کرّات به کار می‌برند. اما پرسش بجایی است که این اصطلاح اساساً چه معنایی دارد؟ چه کسی را می‌توان نئولیبرال دانست؟ و چرا این واژه تا به این اندازه پرتکرار شده است؟

استعمال واژۀ نئولیبرال تنها به نزاع‌های سیاسی، رسانه‌ای و علمی در مسند بین‌المللی محدود نمی‌شود. همچنین در فضای سیاسی و رسانه‌ای ایران این واژه بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد. برخی نئولیبرالیسم را یک پروژۀ امنیتی برای نفوذ در ساختار اقتصادی و سیاسی کشور تلقی می‌کنند و برخی دیگر نیز دلیل بحران‌های اقتصادی و اجتماعی سال‌های اخیر جامعۀ ایران را در نئولیبرالیسم جست و جو می‌کنند.

جنجال‌ها بر سر نئولیبرالیسم در ایران

در این سال‌ها افراد مختلفی نئولیبرالیسم و شیوع سیاست‌های نئولیبرال را منشأ مشکلات متأخر اقتصادی، سیاسی و اجتماعی ایران دانسته‌اند. از سوی دیگر، برخی از صاحب‌نظران فضای سیاست‌های اقتصادی حاکم بر ایران را به‌شدت دور از اقتصاد باز و بازار آزاد می‌بینند؛ و به همین علّت، ریشه‌یابی مشکلات ایران در پدیده‌ای به نام نئولیبرالیسم را مبارزه با دشمنی خیالی و ناموجود به حساب می‌آورند.

ادامه مطلب